نخستین ساکنان مشهد چه کسانی بودند؟ 
همسر شهیدتوسلی: ابوحامد انتخاب و افتخار من است 
آموزش رایگان مداحی به بچه‌های شهرک شهیدرجایی
کاظم غلامشاهی که بخشی از وقتش را وقف آموزش جوانان شهرک شهید رجایی می‌کند، با تاثیراتی که از پدر و سایر استادانش گرفته، هیچ‌وقت در این راه بند کسب پول نبوده است.
کاظم غلامشاهی، یکی از مداحانی است که نوای مناجات و مدیحه‌سرایی‌هایش، دل‌های عاشقان اهل‌بیت (ع) را با نام زیبای حسین (ع) جلا بخشیده است. کسی‌که این هنر را از پدرش علی‌اکبر غلامشاهی به ارث برده و حالا در سی‌و‌شش‌سالگی، ۲۳ سالی می‌شود که به‌واسطه خوش‌صدایی و مهارتی که دارد، نهتنها در حرم‌مطهر رضوی اجراکننده مراسم مختلف دعاست، بلکه در مشهد و سایر شهر‌ها نوحه‌خوانی کرده و امروز در جایگاهی قراردارد که علاوه‌بر‌این موارد، به‌صورت رایگان مداحی را به علاقه‌مندان در پایین‌شهر آموزش می‌دهد.
این مداح نام‌آشنا، اولین‌بار در چهارسالگی در مجالس خانگی شروع به مداحی و بعد‌از مدت کوتاهی، آن را رهاکرده و دوباره در نونهالی وارد این وادی شده تا بخشی از انرژی‌اش را پای کاشت بذر محبت اهل‌بیت (ع) در دل نوجوانان، جوانان و سایر مردان و زنان بگذارد.
کاظم غلامشاهی، یکی از غلامان حسینی است که نوحه‌خوانی‌اش با آموزش‌های پدر در سیزده‌سالگی کامل‌تر شده و با تاثیراتی که از پدر و سایر استادانش گرفته، هیچ‌وقت در این راه بند کسب پول نبوده است.
با او که این روز‌ها سخت مشغول آموزش رایگان مداحی به علاقه‌مندان در منطقه ۶ است و تربیت بیش‌از صدشاگرد را در این محدوده برعهده دارد، هم‌کلام شده‌ایم؛ کسی که معتقد است سرمایه‌های بزرگی در این منطقه وجود دارد.
بین شاگردانم، کسانی بودند که حتی نمی‌توانستند پشت میز حالت مداح را بگیرند، اما با صدای خوبشان مداح شدند
مداح شدنم معجزه دعای مادر بود
غلامشاهی در توضیح مداح‌شدنش بعد‌از اشاره به اینکه پدرش از مداحان بنام و قدیمی مشهد است که هنوز‌هم نوحه‌خوانی مجالس را ادامه می‌دهد، این‌گونه می‌گوید: مداح‌شدنم معجزه دعای مادرم بود.
او ادامه می‌دهد: پدرم در‌کنار مداحی، به علاقه‌مندان هم آموزش می‌داد. مادرم هم خیلی دوست داشت یکی از پسرانش زیرنظر پدر مداح شود. من تنها فرد خانواده بودم که وقتی در سه‌چهارسالگی مداحی را شروع کردم، با علاقه آن را ادامه دادم.
غلامشاهی می‌افزاید: آن زمان یعنی دقیقا در دوران کودکی من، پدرم شاگردان بسیاری داشت. بار‌ها افراد مختلف از پدر و مادرم می‌پرسیدند فلانی، پسر خودتان است که مداحی یاد می‌گیرد؟ و پاسخ مادرم همیشه منفی بود. تمام این حسرت‌های مادرم و دعا‌هایی که در حق من کرد، باعث شد که به لطف خدا به مداحی علاقه‌مند شوم و مثل خیلی‌های دیگر بنشینم پای درس پدرم.
او درباره آموزش‌هایی که دیده است، می‌گوید: پدرم بین من و سایر شاگردانش تفاوتی نمی‌گذاشت و من هم مثل دیگران باید در جلسات آموزشی او حاضر می‌شدم. اول خودش می‌خواند و ترغیبمان می‌کرد که با دقت گوش کنیم و با رعایت ادبیات و نوع موسیقی کلام همچون خودش بخوانیم.
آن‌طور‌که از سخنان غلامشاهی برمی‌آید، او بعد از چندسال آموزش زیرنظر پدرش و چند‌استاد دیگر در سیزده‌سالگی به‌صورت رسمی مداحی را آغاز کرده است که همچنان ادامه دارد.
غلامشاهی را خیلی‌ها در منطقه ۶ به‌واسطه آموزش‌هایی که در شهرک شهیدرجایی دارد، می‌شناسند؛ آموزش‌هایی که همه به‌صورت رایگان انجام می‌شود. خودش در توضیح این کلاس‌ها می‌گوید: به‌شکرانه مداح‌شدنم، آموزش‌های رایگان مداحی را از ۱۰ سال قبل در مجموعه حضرت قائم (عج) در فرامرزعباسی شروع کردم. این روند همچنان ادامه داشت تا اینکه سه‌سال قبل چندتن از دوستان مداحم که اهل شهرک شهیدرجایی بودند، سر کشیک حرم رضوی موضوع برگزاری جلسه آموزش مداحی در این محدوده را مطرح و از من در حرم قول گرفتند که با وجود تمام مشغله‌هایم این کلاس‌ها را اداره کنم.
بعد‌از اینکه این پیشنهاد را پذیرفتم، کلاس‌ها را در شهرک شهیدرجایی با پنج‌نفر آغاز کردم؛ کلاس‌هایی آموزشی که خیلی زود توسط علاقه‌مندان این محدوده پر شد و درحال‌حاضر اعضای آن به بیش‌از صدنفر رسیده که هر هفته با برگزاری یک‌جلسه در محله پورسینا آداب خواندن، جلسه‌گردانی، آواز، ادبیات شعر‌های انتخابی، عروض و قافیه و... را آموزش می‌دهم.
استعداد فوق‌العاده بچه‌های شهرک شهیدرجایی
جالب است بدانید او در این سال‌ها استعداد‌های بسیاری در مشهد دیده و در ذهنش ثبت کرده است؛ استعداد‌هایی که خودش معتقد است در پایین‌شهر بیشتر دیده می‌شوند؛ «درحال‌حاضر که آموزش مداحی را در شهرک شهیدرجایی برعهده دارم، افراد با‌استعداد فراوانی در این محدوده دیده‌ام؛ افرادی که اگر به آنها بها داده شود و خوب آموزش ببینند، می‌توانند در آینده مداحان بزرگی شوند.»
وی می‌افزاید: بین شاگردانم، کارگرانی بودند که حتی نمی‌توانستند پشت میز حالت مداح را بگیرند و بایستند، اما با استعدادی که داشتند و صدای خوبشان درحال‌حاضر تبدیل به مداحانی شده‌اند که نوحه‌سرایی‌هایشان بسیار زیبا و دلنشین است.
ناگفته نماند او بین چهارپنجشب مداحی‌اش در طول هفته، چندین برنامه نیز در منطقه ۶ اجرا می‌کند. از برنامه‌های اصلی او حضور و جلسه‌گردانی در مجموع الذاکرین سید‌الشهدا (ع) مسجد جامع حضرت فاطمه‌الزهرا (س) در خیابان پورسینای ۷ است.
او علاوه‌بر آموزش مداحی در شهرک شهیدرجایی، شاگردانش را به اردو‌های مذهبی نیز می‌برد. درهمین راستا امسال قصد دارد شاگردانش را با کمک مالی چند خیّر به سفر قم ببرد.
غلامشاهی در هفته چهارپنجشب را مشغول مجلس‌گردانی و آموزش است که وقتی جویای انگیزه‌اش از این کار، آن هم به‌صورت رایگان می‌شویم، می‌گوید: در شهرک شهیدرجایی توصیه اصلی‌ام به شاگردانم کار در دستگاه اهل‌بیت (ع) به‌صورت رایگان است؛ چراکه بعد‌ها برکتش را در زندگی خواهند دید؛ همان‌طور‌که برای من برکت فراوانی داشته است.
او می‌افزاید: من به برکت حضور در این وادی تاکنون بیش‌از ۱۵ بار حج رفته و بالغ‌بر ۱۵ بار هم سفر‌های عتبات عالیات را تجربه کرده‌ام.
غلامشاهی حتی در توصیه به علاقه‌مندان یادگیری مداحی توصیه می‌کند که پای آموزش افرادی بنشینند که مداحان بنامی در مشهد هستند و به‌رایگان آموزش می‌دهند.
وقتی حرف از مداحی‌های جدید که در برخی از مواقع، تقلیدی از آهنگ‌های پاپ است و هیچ شباهتی به نوحه‌سرایی ندارد به میان می‌آید، غلامشاهی در توصیف آنها می‌گوید: این مداحان، کسانی هستند که حضور و ماندگاری‌شان در جامعه بهاری بیش نیست.
او ادامه می‌دهد: متاسفانه درحال‌حاضر در جامعه، مراکزی راه‌اندازی شده که با گرفتن پول، وعده آموزش مداحی به مردم می‌دهند؛ این درحالی است که خروجی مناسبی ندارند و نهتنها فرد را مداح نمی‌کنند؛ بلکه ممکن است به اسم مداح باعث ایجاد ناهنجاری‌های دیگری نیز شوند.
می‌گوید: یک مداح باید برای دستگاه امام‌حسین (ع) و سایر اهل‌بیت (ع) کار دلی بکند نه‌اینکه دید مادی داشته باشد. از همین‌رو معتقدم که مداحی شغل نیست؛ برای همین مداح خوب مداحی است که کاسب باشد؛ یعنی برای خودش شغلی داشته باشد و مداحی را در اوقات آزادش برای اهل‌بیت (ع) انجام دهد؛ چراکه ائمه (ع) به شهادت نرسیده‌اند که برای ما مداحان، منبع درآمدی ایجاد کنند.
او با همین دیدگاه، نوحه‌سرایی‌هایش را رایگان انجام می‌دهد و از تنها جایی که همیشه پول دریافت می‌کند، آستان‌قدس است و در سایر مراسم اگر هم چیزی به او پرداخت شود، نه به خواست خودش بلکه از روی لطف صاحب مجلس است.
شور و حال به‌یادماندنی عزاداری‌های قدیم
می‌گوید مداحی‌هایش باید مبدأ یک تغییر، یک مفهوم درست از زندگی ائمه (ع) و الگو‌قراردادن آنها در زندگی باشد وگرنه فایده‌ای ندارد؛ موضوع مهمی که سعی می‌کند به شاگردانش نیز به‌صورت اصولی آن را یاد بدهد.
غلامشاهی با بیان این جمله از مداحی‌های قدیم هم یاد کرده و تصریح می‌کند: عزاداری‌های قدیم، شور و حال دیگری داشت. وقتی افراد در این جلسات شرکت می‌کردند، از روی نوحه‌هایی که با سوز دل و مفهومی خوانده می‌شد، مصیبت‌ها را درک کرده و با شور عزاداری می‌کردند.
به گفته وی، این جلسات روح داشت؛ به همین واسطه هم بود که خیلی‌ها حاجت می‌گرفتند؛ «اما متاسفانه امروز برخی جلسات فقط شده محلی برای تخلیه انرژی جوانانی که با ظاهری نامناسب وارد نشست‌های مذهبی می‌شوند و حرکاتی انجام می‌دهند که اصلا در شأن ائمه (ع) و عزاداری برای آنها نیست.»
او می‌افزاید: در‌واقع یک مداح برای خود، الگویی در جامعه مخاطبش است؛ از لباس‌پوشیدن گرفته تا انگشتری که به دست می‌کند. از همین رو باید سعی کند در جلسات مذهبی‌ای که شرکت می‌کند، الگوی مناسبی برای دیگران باشد؛ موضوع مهمی که شاگردانم را ترغیب به آن می‌کنم و علاقه‌مندان در شهرک شهیدرجایی هم آن را رعایت می‌کنند.
شاگردانم را تشویق به مطالعه می‌کنم
از روش‌های اصلی غلامشاهی برای مداحی، نوحه‌سرایی براساس استاندارد‌های موسیقی با انتخاب شعر‌های خوب است. خودش می‌گوید: یک مداح خوب با آنچه می‌خواند شناخته می‌شود؛ به همین دلیل همیشه سعی می‌کنم آنچه برای خواندن انتخاب می‌کنم، بهترین باشد و یکی از توصیه‌های اصلی‌ام هم به شاگردانم، مطالعه قبل‌از رفتن به جلسه برای مداحی است.
به گفته وی، کتاب‌های آقایان معید، شفق، وفایی، فرامرزی، مجاهدی، کلامی و موارد مشابه منابع خوبی برای انتخاب شعر برای مداحان است. جالب است بدانید این نوحه‌سرای اهل‌بیت (ع) خودش در روز دو‌سه‌ساعت مطالعه دارد تا با دست پر در جلسات مذهبی ظاهر شود.
غلامشاهی که چندسالی است لباس خادمی در حرم امام‌رضا (ع) را نیز به تن می‌کند، از دعاخوانان حرم نیز هست که آغازش برای او در بیست‌سالگی بوده و همچنان ادامه دارد.
او درحال‌حاضر سالانه بیش‌از صدبرنامه در حرم‌امام‌رضا (ع) اجرا می‌کند که به‌گفته خودش برکاتش در زندگی او کم نبوده است.
در بیان خاطره‌ای می‌گوید: محرم و صفر سال ۸۱ که به پایان رسید، شب شام غریبان امام‌رضا (ع) هنگام خروج از حرم به امام‌رضا (ع) رو کردم و گفتم آقا من در این مدت در این دستگاه نوحه‌سرایی و دعاخوانی کرده‌ام و بند پول هم نبوده‌ام؛ خودت مزدم را بده.
به‌محض رسیدن به خانه، یکی از دوستانم زنگ زد و گفت آماده رفتن به مکه هستی؟ ما چند سهمیه داریم که یکی از آنها را می‌خواهیم رایگان به تو بدهیم. شاید باورتان نشود فردای آن روز در دوساعت کار‌های گذرنامه‌ام انجام شد و من که تا آن روز مکه‌رفتن را در خواب هم نمی‌دیدم، خیلی زود عازم سرزمین وحی شدم که مزدی از طرف امام‌رضا (ع) بود.
در طول چندساعت گفتگویمان بار‌ها از رضایتی که از ورودش به مداحی دارد، می‌گوید و در پایان از همسرش تشکر می‌کند که در تمام این سال‌ها نبودنش را با حضور گرمش در خانه و تربیت تنها فرزندش جبران کرده و اینکه اگر یک‌بار دیگر به دنیا بیایید، بازهم دوست دارد در‌کنار شغل اصلی‌اش مداحی و نوحه‌سرایی را انجام دهد و اینکه تمایل دارد سال‌های سال آموزش‌های مداحی را در شهرک شهیدرجایی ادامه‌دهد.
* این گزارش د‌وشنبه ۶ اردیبهشت ۹۵ در شماره ۱۹۵ شهرارامحله منطقه ۶ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
